پاورپوینت مرمت رختشويخانه زنجان

پاورپوینت مرمت رختشويخانه زنجان که از مهمترین بناها از لحاظ کاربری و قدمت می باشد دارای 70 اسلاید کامل با مطالب و عکس های مربوطه می باشد. بناهای تاریخی هرکشوربخشی ازشناسنامه فرهنگ وکارنامه مردمی است که درآن زندگی می کرده اندهرچندبرگهای زرین این دفتر پرارج پراکنده است اماازهمین پراکنده ها چیزهایی می توان گردآورد که درهیچ دیوان پرداخته نشده است.

پاورپوینت مرمت رختشويخانه زنجان

فهرست مطالب

• مقدمه
• شناخت کلی
• تاریخچه شهر و معرفی
• ويژگي هاي اقليم سرد
• نقشه ی دما و رطوبت
• پیشینه و پیدایش شهر
• ویژگی های تاریخی بنا
• کاربری بنا
• تزئینات با عکس
• ویژگی های ساختاری بنا
• سازه بنا
• نوع مصالح
• بام هاي مسطح
• مقایسه ی تطبیقی
• اسیب شناسی

پاورپوینت مرمت رختشويخانه زنجان

پاورپوینت مرمت رختشويخانه زنجان

بنای رختشویخانه در قلب بافت تاریخی شهر که منطبق بر حصار می باشد، در منطقه پر تراکم مسکونی، موسوم به عباسقلی خان و محل معروف به بابا جامال چوقوری (گودال بابا جمال) احداث شده است، که امروزه خیابان سعدی وسط به فاصله یکصد متری از سمت غربی آن عبور نموده و از طریق کوچه فرهنگ به بنای مزبور مرتبط می گردد. مجموعه تاریخی رختشویخانه در سال 1319 شمسی ذیل شماره 1198 در دفتر اندیکاتور اداره ثبت اسناد و املاک زنجان به ثبت رسیده است.

کاربری بنا (فعلی و گذشته)

بنا و محوطه مزبور داراي كاربري رختشویخانه ای بوده كه درهمه ايام سال از آن استفاده مي شده است. این بنا در دوره اخیر تعمیر و مرمت شده و به شماره 1747 به ثبت تاريخي رسیده است و به عنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار می گیرد. اقدامات انجام شده در مورد بنا اغلب به تعميرات گوناكون در دوره معاصر محدود ميشود كه عبارتست:سيمان كشي فضاي داخلي، رنگ كاري طاقنماها و در و پنجره ها، سنگ كاري نماي خارجي، استفاده از در فلزي و لامپ فلورسنت در نماي خارجي و …

پاورپوینت مرمت رختشويخانه زنجان

بام هاي مسطح

بام هاي شيب دار در صورت مناسب بودن پوشش آن به مراتب از بام هاي مسطح بهترند چرا كه آب باران را به سهولت از روي بام دور مي كنند. ولي در صورت كاهگلي بودن پوشش بام ، قدرت آن در برابر رطوبت و باران و به ويژه برف بسيار تضعيف خواهد شد. چرا كه آب ناشي از ذوب تدريجي برف وارد سقف كاهگل مي گردد و بنا مرطوب و نم دار مي گردد. به همين دليل به محض بارش برف، آن را از روي چنين بامي پارو مي كنند و با غلتكي سنگي و كوچك، بام را دوباره غلتك مي كشند تا پوشش كاهگلي آن مجددا متراكم و سوراخ هاي ايجاد شده در اثر نفوذ آب مسدود گردند.

رختشویخانه زنجان: از کاربری عمومی تا موزه مردم‌شناسی، روایتی از یک مرمت موفق

در قلب شهر زنجان، بنایی منحصربه‌فرد و بی‌نظیر قرار دارد که نه یک کاخ است، نه مسجد و نه بازار، بلکه یک رختشویخانه عمومی. بنای رختشویخانه زنجان که در دوره قاجار و به همت شهردار وقت، علی‌اکبر توفیقی، ساخته شد، نمونه‌ای برجسته از معماری کارکردگرا و مردمی است که با هدف تأمین رفاه و بهداشت عمومی، به‌ویژه برای زنان، طراحی و اجرا شده است. این بنا پس از سال‌ها فراموشی، در دهه‌های اخیر با یک پروژه مرمتی هوشمندانه، حیاتی دوباره یافت و به موزه مردم‌شناسی زنجان تبدیل شد؛ فرآیندی که آن را به یک نمونه موفق از احیا و تغییر کاربری بناهای تاریخی بدل کرده است.

معماری و کارکرد اولیه:

معماری رختشویخانه به طور کامل در خدمت کاربری اصلی آن، یعنی شستشوی لباس در فضایی سرپوشیده و امن، طراحی شده است. این بنا در منطقه‌ای از شهر ساخته شده که به دلیل نزدیکی به قنات “حاجی میربهاءالدین”، دسترسی دائمی به آب پاکیزه داشته است. فضای اصلی رختشویخانه یک سالن بزرگ و طویل با سقف گنبدی و نورگیرهای متعدد است. این سالن به چهار بخش مجزا تقسیم شده بود تا فرآیند شستشو به صورت بهداشتی انجام شود: حوض اول برای شستشوی لباس‌های بسیار کثیف و ظروف، حوض دوم و سوم برای شستشوی اولیه و آبکشی لباس‌ها، و حوض چهارم (حوض آب پاک) برای آبکشی نهایی و برداشتن آب تمیز. این تفکیک فضا، نشان از دقت و آینده‌نگری طراحان آن در رعایت اصول بهداشتی دارد.

سازه بنا با ستون‌های سنگی و طاق‌ها و گنبدهای آجری اجرا شده است که فضایی وسیع و بدون ستون‌های مزاحم را برای کار فراهم می‌کند. نورگیرهای متعدد در سقف، علاوه بر تأمین روشنایی، به تهویه و خروج بخار آب نیز کمک می‌کنند. فضای انبار یا “خزینه” برای نگهداری آب و حیاطی برای خشک کردن لباس‌ها، دیگر اجزای این مجموعه کارآمد بودند.

چالش‌های مرمت و فرآیند احیا:

با ورود لوله‌کشی آب به خانه‌ها، رختشویخانه کاربری اصلی خود را از دست داد و برای سال‌ها به حال خود رها شد. رطوبت دائمی، فرسودگی مصالح و عدم رسیدگی، این بنای ارزشمند را در آستانه تخریب قرار داده بود. پروژه مرمت رختشویخانه با چالش‌های متعددی روبرو بود: از جمله استحکام‌بخشی سازه‌ای، مقابله با رطوبت صعودی، پاک‌سازی و مرمت سطوح سنگی و آجری، و بازسازی بخش‌های تخریب شده.

مرمتگران با رویکردی علمی و با احترام به اصالت بنا، اقدام به اجرای عملیات مرمت کردند. این فرآیند شامل اقداماتی چون:

• استحکام‌بخشی پایه‌ها و دیوارها: تزریق ملات‌های تقویتی و دوخت و دوز ترک‌ها.
• مرمت طاق‌ها و گنبدها: بازچینی آجرهای فرسوده و بندکشی مجدد با ملات‌های سنتی.
• ایجاد کانال‌های دفع رطوبت: برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به دیوارها.
• پاک‌سازی و احیای حوض‌ها و مجاری آب: بازسازی سیستم گردش آب به شکل نمادین.
• مرمت تزئینات و جزئیات معماری: حفظ اصالت بنا و پرهیز از دخل و تصرف‌های سلیقه‌ای.

تغییر کاربری به موزه مردم‌شناسی:

هوشمندانه‌ترین بخش این پروژه، انتخاب کاربری جدید برای بنا بود. تبدیل رختشویخانه به موزه مردم‌شناسی، یک انتخاب کاملاً متناسب و هوشمندانه بود. این کاربری جدید نه تنها با هویت تاریخی و اجتماعی بنا (که مکانی برای تجمع و تعاملات اجتماعی زنان بوده) همخوانی داشت، بلکه به حفظ و معرفی فرهنگ و آداب و رسوم مردم زنجان نیز کمک می‌کرد.

امروزه، بازدیدکنندگان در همان فضایی که روزگاری زنان شهر در آن به شستشو و گفتگو مشغول بودند، قدم می‌زنند و با تماشای مجسمه‌ها، اشیاء و ابزارهای قدیمی، با سبک زندگی، مشاغل سنتی و پوشاک محلی زنجان آشنا می‌شوند. این تغییر کاربری، بدون آسیب رساندن به کالبد اصلی بنا، روحی جدید در آن دمیده و آن را به یک مرکز فرهنگی پویا و جذاب برای شهروندان و گردشگران تبدیل کرده است.

پروژه مرمت و احیای رختشویخانه زنجان، نمونه‌ای درخشان از این است که چگونه می‌توان با یک رویکرد صحیح مرمتی و یک ایده خلاقانه برای تغییر کاربری، یک بنای تاریخی را از خطر نابودی نجات داد و آن را به عنصری زنده و تأثیرگذار در زندگی فرهنگی و اجتماعی یک شهر بدل کرد.