پاورپوینت مسجد جامع نطنز (معماری اسلامی ایران)

پاورپوینت مسجد جامع نطنز از پروژه های درس معماری اسلامی می باشد که در 33 اسلاید به برسی یکی از مساجد مهم پرداخته است. شهرستان نطنز از شهرستان‌های استان اصفهان در کشور ایران است. مرکز این شهرستان شهر نطنز است مسجد جمعه یا مسجد جامع نطنز مجموعه‌ای از چندین بنا است که این بناها در دوران الجایتو خدابنده و پسرش ابوسعید بهادرخان به ترتیب زیر ساخته شده‌است.

پاورپوینت مسجد جامع نطنز

فهرست مطالب

• موقعیت جغرافیایی
• شهر نطنز
• مروري، فرهنگ بر تاريخ و ادبيات نطنز
• مسجد جمعه (جامع) نطنز
• پلان مسجد جامع نطنز
• برش ونمای مسجذ جامع نطنز
• سردر ومناره
• شبستان
• در چوبی شبستان
• آرامگاه شیخ
• گنبد
• کاشی فیروزهای ایوان ورودی مسجد
• گچبری و مقرنس کاری
• فضای داخلی
• مرمت

پاورپوینت مسجد جامع نطنز

پاورپوینت مسجد جامع نطنز

یکی از مورخان به نام «آندره گدار» درباره بنای مسجد جمعه نطنز که از نظر سبک معماری در نوع خود کم نظیر است و نشانه‌هایی از معماری چند دوره را مسجد که نسبتاً از خرابی محفوظ مانده مرکب است از یک شبستان هشت ضلعی گنبددار مشرف برصحنی که چهار ایوان دارد. اضلاع صحن را دهلیزها و نمازخانه‌های مختلف به هم متصل می‌سازد. این مسجد از سمت شمال و مشرق و جنوب محدود است به کوچه باریکی که چون به مدخل بزرگ مسجد و مقابل مناره و درگاه خانقاه می‌رسد، وسعت یافته مبدل به میدان کوچکی می‌شود.

پاورپوینت مسجد جامع نطنز

سردر ورودی

زيبا ترين بخش مجموعه مسجد جامع را سر دري با پوشش كاشي داراي نقوش و طرح هاي گوناگون به نام سردر خانقاه تشكيل ميدهد و چنين به نظر مي رسد كه پس از ساختن مسجد به سال 704 و بقعه شيخ عبد الصمد به سال 707 كار بنائي را ادامه داده و به ساختن خانقاهي پرداخته اند كه متاُسفانه به جز درگاه يا سردري كه به ساختمان مسجد اتصال دارد اثر ديگري از آن به جاي نمانده است.

مسجد جامع نطنز: موزه‌ای از هنر و معماری ایلخانی

در شهر کوچک و تاریخی نطنز، در حاشیه کویر مرکزی ایران، مجموعه‌ای معماری قرار دارد که گویی کپسولی از زمان است و سیر تحول هنر و معماری ایرانی-اسلامی را در خود جای داده است: مسجد جامع نطنز. این مجموعه که شامل مسجد، خانقاه، مقبره شیخ عبدالصمد اصفهانی و یک مناره رفیع است، عمدتاً در دوره ایلخانی (قرن هشتم هجری) ساخته و تکمیل شده و به دلیل وحدت و یکپارچگی ساختاری، کتیبه‌های تاریخی متعدد و تزئینات نفیس، یکی از مهم‌ترین و زیباترین نمونه‌های معماری این دوره در ایران به شمار می‌رود.

تاریخچه و ساختار کلی:

بر اساس کتیبه‌های موجود، ساخت این مجموعه در سال ۷۰۴ هجری قمری با احداث خانقاه و مقبره شیخ عبدالصمد، از عرفای بزرگ آن زمان، آغاز شد و در سال ۷۲۵ هجری قمری با تکمیل بخش‌های مختلف مسجد به پایان رسید. این مجموعه به دستور شمس‌الدین محمد بن علی نطنزی، از وزرای دوره ایلخانی، ساخته شده است. ویژگی منحصربه‌فرد این مجموعه، طراحی یکپارچه و ارتباط ارگانیک بین فضاهای مختلف آن (مسجد، خانقاه، مقبره) است که همگی حول یک حیاط مرکزی شکل گرفته‌اند.

معماری مسجد:

مسجد جامع نطنز بر اساس الگوی چهار ایوانی طراحی شده است. حیاط مرکزی مستطیل شکل، چهار ایوان در چهار جهت اصلی و شبستان‌هایی در اطراف، ساختار اصلی مسجد را تشکیل می‌دهają. ایوان شمالی که ورودی اصلی مسجد است، به وسیله یک سردر کاشی‌کاری شده زیبا مشخص شده است. ایوان جنوبی، که عمیق‌تر و بلندتر از سایر ایوان‌هاست، به گنبدخانه و محراب اصلی مسجد منتهی می‌شود. گنبدخانه دارای یک گنبد دوپوسته آجری است که بر روی یک پایه هشت‌ضلعی و با استفاده از گوشه‌سازی‌های مقرنس استوار شده است.

محراب و تزئینات:

محراب اصلی مسجد که در زیر گنبدخانه قرار دارد، یکی از شاهکارهای هنر گچ‌بری دوره ایلخانی است. این محراب با کتیبه‌های متعدد به خطوط کوفی و ثلث و نقوش اسلیمی و گیاهی بسیار ظریف و پیچیده تزئین شده و نشان از مهارت و استادی هنرمندان آن دوره دارد. علاوه بر گچ‌بری، کاشی‌کاری نیز نقش مهمی در تزئینات مسجد ایفا می‌کند. سردر ورودی، کتیبه‌های ایوان‌ها و بخش‌هایی از مناره با کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی آراسته شده‌اند که در زمینه آجری بنا، جلوه‌ای چشم‌نواز ایجاد کرده‌اند.

خانقاه و مقبره شیخ عبدالصمد:

در ضلع غربی مسجد، بنای خانقاه و آرامگاه شیخ عبدالصمد قرار دارد. ورودی این بخش از طریق یک سردر بسیار زیبا و مشهور صورت می‌گیرد که با کاشی‌های معرق و مقرنس‌های نفیس تزئین شده است. این سردر یکی از بهترین نمونه‌های کاشی‌کاری معرق در دوره ایلخانی است. فضای داخلی آرامگاه دارای یک گنبد هرمی شکل (رک) هشت‌ترک بر روی پایه‌ای هشت‌ضلعی است. دیوارهای داخلی مقبره تا ارتفاع مشخصی با کاشی‌های ستاره‌ای و چلیپایی پوشیده شده و سقف آن نیز دارای مقرنس‌کاری‌های گچی بسیار زیبایی است. این فضا با وجود ابعاد کوچک، بسیار غنی و تأثیرگذار است.

مناره:

مناره رفیع و آجری مجموعه با ارتفاع تقریبی ۳۷ متر، یکی از عناصر شاخص آن است که از دوردست‌ها نیز دیده می‌شود. این مناره با آجرکاری‌های هنرمندانه و کتیبه‌هایی از کاشی فیروزه‌ای تزئین شده و تاریخ ساخت آن (۷۲۵ هجری قمری) بر روی آن ثبت شده است.

مسجد جامع نطنز به دلیل دارا بودن تاریخ دقیق ساخت در کتیبه‌ها، یک مرجع بسیار مهم برای تاریخ‌گذاری و مطالعه سبک معماری و هنرهای تزئینی دوره ایلخانی است. این مجموعه، با ترکیب هنرمندانه فضاها، تناسبات دقیق، و تزئینات متنوع و باکیفیت از جمله گچ‌بری، کاشی‌کاری و آجرکاری، به خوبی نشان‌دهنده اوج شکوفایی هنر و معماری در این دوره از تاریخ ایران است. بازدید از این مجموعه، سفری به قلب هنر اسلامی-ایرانی و درک عمیق‌تر از نبوغ معماران و هنرمندان آن عصر است.